Articles by වෛද්‍ය නාලක ප්‍රියන්ත

බොහෝ විට, අප දිගු චාරිකාවකදී බළාපොරොත්තු වන්නේ නිදහසේ සිටීම සහ විනෝද වීම වුවද, එහිදී ශරීරය මත ඇතිවන ආතතිය හේතුවෙන් කොන්දේ සහ ගෙලේ වේදනාව ඇතිවීම සිදුවිය හැක. මෙසේ සිදුවන්නේ, වාඩිවී සිටීමට අපහසු ආසනයක බොහෝ වේලාවක් ඉඳගෙන සිටීම සහ ශරීරයේ වැරදි ඉරියවු නිසාය. වාසනාවකට මෙන්, දිගු චාරිකාවකදී ඇතිවිය හැකි කොන්දේ වේදනාව හොඳින් සමනය කරගැනීමට මෙන්ම, බොහෝ විට වළක්වා ගැනීමට, පහසු පියවර කිහිපයක් අනුගමනය කිරීමෙන් හැකියාව ඇත.   සූදානම් වන්න. ගුවන් ගමනකදී මෙන්ම, දුම්රිය ගමනකදීද, අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ටිකට් වෙන්කරවා ගැනීම මගින්, දිගු වේලාවක් පෝලිම්වල සිටගෙන සිටීමෙන් වැළකිය හැක. ගුවන් ගමනකදී, සාමාන්‍ය පරිදි පරීක්ෂා කොට ගුවන් යානයට ඇතුළුවීම (Check-in) වෙනුවට, අන්තර්ජාලය ඔස්සේ, ගුවන් තොටුපොලේ…

ටාබටා පුහුණුව යනු එක්තරා ආකාරයක අධි-තීව්‍ර විරාම පුහුණුව (High-intensity interval training or HIIT) කි. එය, හඳුන්වාදෙන ලද්දේ ඉෂුමි ටාබටා (Izumi Tabata) විසින් 1990 දශකයේ දීය. මෙම පුහුණුවේදී, තත්පර 10 ක විවේක කාලයකින් එකිනෙක වෙන්වූ, එක් ව්‍යායාමයක කාලය තත්පර 30 ක් වූ අධි-තීව්‍රතාවයකින් යුතු ව්‍යායාම (High-intensity exercises) කට්ටල 8 ක් සිදුකරනු ලැබේ. එවිට, අධි-තීව්‍රතාවයකින් යුතු ව්‍යායාම වල සමස්ථ කාලය විනාඩි 4 කි. කෙටි කාලයකදී සිදුකල හැකිවීම සහ ඵලදායීතාවය වැඩිවීම නිසා මෙම ව්‍යායාම වැඩසටහන ජනප්‍රිය වී ඇත. 1996 වසරේදී, ඉෂුමි ටාබටා ඇතුළු පර්යේෂකයන් කණ්ඩායම විසින්, වෛද්‍ය විද්‍යාව සහ ක්‍රීඩා හා ව්‍යායාම විද්‍යාව පිළිබඳ සඟරාවේ (The Journal of Medicine and Science in Sports…

ස්ත්‍රී වන්ධ්‍යාකරණය හෙවත් එල්. ආර්. ටී. සැත්කම ස්ථිර පවුල් සැලසුම් ක්‍රමයකි. මෙහිදී, ශල්‍යකර්මයක් මගින් ෆැලෝපීය නාළය (Fallopian tube) අවහිර කිරීම සිදුවන අතර, මෙම ක්‍රමය සාර්ථක මෙන්ම, ආරක්ෂිතද වේ. එමෙන්ම, සංකූලතා ඇතිවීමට ඇති අවදානමද අඩු ය. එල්. ආර්. ටී. සැත්කම කිරීමේදී, ෆැලෝපීය නාළ කපා වෙන්කර ගැටගැසීම, විශේෂිත වළලු හෝ ක්ලිප් මගින් අවහිර කිරීම, හෝ විද්‍යුත් ක්‍රමයකට පුළුස්සා දැමීම සිදුකරයි. එමගින්, ශුක්‍රාණු සහ ඩිම්බ මුණගැසීම වැළැක්වෙන බැවින් ගැබ්ගැනීමක් සිදුනොවේ. එල්. ආර්. ටී. සැත්කම, උදර බිත්තියේ විශාල කැපුමක් සිදුනොකර, කුඩා සිදුරු කිහිපයකින් ඇතුළු කරන කැමරාවක් හා අඬු කිහිපයක් ආධාරයෙන් සිදුකරන ලැපරොස්කොපික් (Laparoscopic) ශල්‍යකර්මයක් ලෙස සිදුකල හැක. නැතහොත්, උදර බිත්තියේ කුඩා කැපුමක් යොදා සිදුකරන…

ශ්‍රී ලංකාවේ වයස අවුරුදු 18-59 අතර පිරිසගේ කෘෂ බව හෙවත් අඩු ශරීර ස්කන්ධ දර්ශකය (Body mass index or BMI) පවතින ප්‍රමාණයන් සැලකූ කල, 16.2% ක් පිරිමි අය සහ 14.9% ක් ගැහැණු අය කෘෂ බවෙන් පෙළෙන බව සොයාගෙන ඇත. නමුත්, සමාජයේ බොහෝ දෙනාගේ අවධානය යොමුවී ඇත්තේ, අධිබර (Overweight) හෝ තරබාරු (Obesity) වීම නිසා ඇතිවන සෞඛ්‍ය ගැටළු පිළිබඳ පමණි. එබැවින්, ශරීර ස්කන්ධ දර්ශකය අඩුවීම හෙවත් එහි අගය 18.5 ට වඩා අඩුවීම නිසා ඇතිවන සෞඛ්‍ය ගැටළු පිළිබඳ අවධානය අප අතරින් ගිලිහී ඇත. ශරීර ස්කන්ධ දර්ශකය අඩු කෙනෙක් තුළ පෝෂණ ඌණතා පැවතීමට යම් ඉඩක් පවතින අතර, එය දෙයාකාරයකට ඇතිවිය හැක. ඉන් පළමු ආකාරයේදී, කෘෂ…

ඇදුම රෝගය (Bronchial asthma) යනු පෙනහලු තුළට වාතය ගෙනයන ශ්වාසනාල වල ඇතිවන දිගුකාලීන ප්‍රදාහයකි (Chronic inflammation). එය, ශ්වාසනාල (Airways) වල ඇතිවන අසාත්මිකතාවයක් (Allergy) වශයෙන්ද හැඳින්විය හැක. එමෙන්ම, ඇදුම රෝගය පරම්පරාවෙන්, පරම්පරාවටද ඇතිවිය හැකි රෝගයකි. ඇතැම්විට, පවුලේ එක් අයෙකුට වඩා ඇදුම රෝගයෙන් පීඩා විඳියි නම්, පවුලේ තවත් කෙනෙකුට ඇදුම රෝගය වැළඳීමට අවදානමක් පවතී. කෙසේ වුවත්, ඇදුම රෝගියෙකුගෙන්, නිරෝගී අයෙකුට රෝගය බෝවන්නේ නැත. ඇදුම රෝගය, සුළු රෝග තත්ත්වයක සිට දරුණු රෝග ලක්ෂණ දක්වා පරාසයක වෙනස් විය හැක. ඇදුම රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ කැස්ස, විශේෂයෙන් රාත්‍රී කාලයට ඇතිවේ. හුස්ම ගන්නා විට, පපුවෙන් “රාං රූං” ශබ්දයක් (Wheezing) ඇතිවීම. විශේෂයෙන්, මෙය හුස්ම පිටකරන විට ඇතිවේ. හුස්ම…

අපගේ ශරීරයෙන් 70% ක් පමණ සමන්විත වන්නේ ජලයෙන් වන අතර, එය ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ප්‍රතික්‍රියා නිසි පරිදි සිදුවීමට අත්‍යාවශ්‍ය සංඝටකයක් වේ. සාමාන්‍යයෙන්, වැඩිහිටියෙක් දිනකට ජලය වීදුරු 6-8 ක් (ලීටර් 1.5-2 ක්) පමණ පානය කල යුතුය. එමනිසා, ජලය පානය කිරීමට පිපාසය දැනෙන තුරු නොසිට, දවස පුරා වරින් වර ජලය පානය කිරීම වඩා උචිත වේ. ඔබ ප්‍රමාණවත් පරිදි ජලය පානය කරන්නේදැයි බැලීම සඳහා පහත නිර්දේශ අනුගමනය කරන්න. වැඩිහිටියෙක්, දිනකට කොතරම් ජලය පානය කල යුතුදැයි ගණනය කිරීමට මෙම සරළ සූත්‍රය යොදාගත හැක. දියර ප්‍රමාණය (ලීටර්) = බර (කිලෝග්‍රෑම්)/30 උදාහරණයක් වශයෙන්, ඔබේ බර කිලෝග්‍රෑම් 60 ක් නම්, මෙම සූත්‍රයට අනුව ඔබ දිනකට දියර ලීටර් 2…

උණ තත්ත්වයක් ඇතිවිට වලිප්පුව සෑදීම ඇතැම් කුඩා දරුවන්ගේ දැකිය හැකි ලක්ෂණයකි. සාමාන්‍යයෙන්, මෙසේ ඇතිවන්නේ දරුවාට මාස 6 සිට, අවුරුදු 6 ක් දක්වා ය. මෙම තත්ත්වය වැඩිපුරම දක්නට ලැබෙන්නේ අවුරුද්දත්, අවුරුදු එකහමාරත් අතර දරුවන් අතර ය. මෙසේ ඇතිවන උණ වලිප්පුව, බොහෝවිට පවතින්නේ විනාඩි කිහිපයක් පමණක් වන අතර, ශරීරයේ උෂ්ණත්වය ෆැරන්හයිට් අංශක 100.4 (සෙල්සියස් අංශක 38) ට වඩා වැඩිවූ විට හටගනී. උණ වලිප්පුව සෑදුන විට, දෙමව්පියන් සහ අනෙක් වැඩිහිටියන් බොහෝවිට කලබලයට සහ බියට පත්වන මුත්, සාමාන්‍යයෙන් ඒ සඳහා විශේෂිත ප්‍රතිකාරයක් අවශ්‍ය නොවන අතර, වෙනත් සෞඛ්‍ය ගැටළු ඇතිවීමද සිදුනොවේ. එක්වරක්, උණ වලිප්පුව සෑදුනු පමණින්, දරුවාට අපස්මාරය (Epilepsy) වැළඳේ යැයි හෝ දරුවාගේ මොළයට හානි…

සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවියක් ගෙවන අය අතර, සුවැති දිවියකට හේතුවන ප්‍රබල සාධක හෙවත් හොඳ පුරුදු තිබීම දැකිය හැක. සත්‍ය වශයෙන්ම, එවැනි පුරුදු එකක් වත් රහසක් නොවේ. බොහෝවිට, සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවියකින් අපගමනය වීමට හේතුවන්නේ, ඒවා නොදැන සිටීම නොව, එවැනි හොඳ පුරුදු අපගේ ජීවිතයට එක්කර නොගැනීමයි. එබැවින්, සෞඛ්‍ය සම්පන්න මිනිසුන් අතර ඇති, සුවැති දිවියකට හේතුවන හොඳ පුරුදු මොනවාදැයි විමසා බලා, ඒවා අපගේ ජීවිතයටද එක්කර ගැනීම කලයුතුම දෙයකි.   උදෑසන ආහාරය ගැනීම. බොහෝ අය කාර්යබහුල ජීවිතයක් ගතකරන බැවින්, උදෑසන ආහාරය මගහැරීමට හෝ සුළු ආහාරයකින් ලහි ලහියේ කුස පුරවාගැනීමට කටයුතු කරති. මෙම පුරුද්ද එතරම් සෞඛ්‍ය සම්පන්න දෙයක් නොවේ. හොඳ, සමබර උදෑසන ආහාර වේලක් ගැනීම හේතු…

අධි-තීව්‍ර විරාම පුහුණුව (High intensity interval training or HIIT) යනු එක්තරා හෘත්වාහිනික ව්‍යායාම (Cardiovascular exercises) වර්ගයකි. මෙහිදී, කෙටි කාලයක් තුළ අධි තීව්‍රතාවයකින් යුතු නිර්වායු ව්‍යායාම කණ්ඩ කිහිපයක් කරනු ලැබේ. නිර්වායු ව්‍යායාම කණ්ඩ දෙකක් අතර තීව්‍රතාවය අඩු විවේක කාලයක් සඳහා වෙන්කර ඇති අතර, සම්පූර්ණ ව්‍යායාම වැඩසටහනේම කාලය විනාඩි 4-30 ක් පමණ වේ. අධි-තීව්‍ර විරාම පුහුණුවකින්, හෘත්වාහිනික යෝග්‍යතාවය (Cardiovascular fitness) ඇතුළු ශාරීරික යෝග්‍යතාවය වර්ධනය වන අතර, ශරීරය තුළ ශක්තිය නිපදවීම සඳහා ග්ලූකෝස් යොදාගැනීමද කාර්යක්ෂම වේ. කෙසේ වුවත්, අධි-තීව්‍ර විරාම පුහුණුව මගින්, අනෙක් ව්‍යායාම වැඩසටහන් වලට සාපේක්ෂව, කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම පහත වැටීම, ස්ථුලතාවය අඩුවීම, සහ මාංශ පේශි හා අස්ථි වර්ධනය වීම එතරම් හොඳින් සිදුනොවේ….

ශරීරයේ සාමාන්‍ය රෝම වර්ධනය, පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට, පවුල් අතර, සහ ජනවර්ගය අනුව වෙනස් වේ. නමුත්, මධ්‍යධරණී සහ ආසියානු උප මහද්වීප ප්‍රදේශ වල වෙසෙන ජනතාවගේ මෙය තරමක් වැඩිපුර දක්නට ලැබේ. කාන්තාවකගේ මුහුණේ සහ ශරීරයේ වෙනත් ප්‍රදේශ වල රෝම වැඩිපුර වර්ධනය වීම, හර්සියුටිස්ම් (Hirsutism) ලෙස හැඳින්වේ. මෙම තත්ත්වය නිසා කාන්තාවන් සමාජය ඉදිරියේ අපහසුතාවයට පත්වන අවස්ථාද පවතී. නමුත්, සාමාන්‍ය රෝම වර්ධනය සහ හර්සියුටිස්ම් තත්ත්වය අතර කඩඉමක් වෙන්කිරීම අපහසුය. කාන්තා ඔබගේ ශරීරයෙත් අනවශ්‍ය ලෙස රෝම වර්ධනය වෙලාද? සාමාන්‍යයෙන්, මුහුණේ, පියයුරු වල, පපුවේ, කිහිලි වල, රහස් ප්‍රදේශයේ, කලවා වල, සහ උදරයේ මැද ප්‍රදේශයේ රෝම වර්ධනය වීමට ලිංගික හෝමෝන (Sex hormones) වල ක්‍රියාකාරීත්වය බලපායි. නමුත්, ශරීරය පුරා…

ශරීරයේ බර පමණ ඉක්මවා වැඩිවීම, සෞඛ්‍ය ගැටළු රැසකටම හේතුවන අතර, උසට සරිලන ප්‍රමාණවත් බරක් නොතිබීමද, ඔබේ සෞඛ්‍යයට සුවදායක නොවේ. ශරීරයේ බර අඩු අයට මදසරුභාවය (Sub-fertility) සහ දියවැඩියාව වැළඳීමට ඇති අවදානම වැඩිවන අතර, රෝගයක් වැළඳුනු විට එය සුවවීමට ගතවන කාලයද වැඩිවනු දැකිය හැක. එමෙන්ම, පමණට වඩා බර අඩු අයට, වෛද්‍ය ක්‍රියාපටිපාටියකට (Medical procedure) පසුව සංකූලතා ඇතිවීමට පවතින අවදානම සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිය. කෙසේ වුවත්, ඔබේ බර වැඩිකරගැනීමට, සංකීර්ණ උපක්‍රම අනුගමනය කිරීමට අවශ්‍ය නොවේ. අවශ්‍ය වන්නේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආකාරයට ඔබ ගන්නා කැලරි ප්‍රමාණය වැඩිකර ගැනීම පමණි.   කැලරි අතිරික්තයක් ඇතිකරගැනීම. ඔබේ බර වැඩිකරගැනීමට අනිවාර්යයෙන්ම අනුගමනය කලයුතු දෙයක් ලෙස කැලරි අතිරික්තයක් ඇතිකරගැනීම දැක්විය…

දෛනික වැඩ කටයුතු කරගෙන යාමේදී, ශරීරයේ උළුක්කුවක් හෝ ඇදීමක් සිදුනොවුන කෙනෙක් සොයාගැනීමට අපහසු තරම්ය. ඒ තරමටම, උළුක්කුව සහ ඇදීම යනු නිතර සිදුවන අනතුරක් වේ. එමනිසා, උළුක්කුවක් හෝ ඇදීමක් සිදුවුවහොත්, ඔබට කලහැක්කේ කුමක්ද යන්න දැනගැනීම වැදගත් වේ. නමුත්, උළුක්කුවෙහි සහ ඇදීමෙහි අර්ථයන්, සිංහල බසින් එකිනෙක මාරුවී යෙදෙන අයුරු දැකිය හැක.   උළුක්කුවක් (Sprain) යනු කුමක්ද? උළුක්කුවක් යනු සන්ධියක ඇති අස්ථි හෙවත් ඇට එකිනෙක සම්බන්ධ කරන අස්ථි බන්ධනි (Ligaments) වලට සිදුවන අනතුරකි. මෙහිදී, අස්ථි බන්ධනි එකක් හෝ කිහිපයක් ඇදීම හෝ ඉරීයාම සිදුවේ.   උළුක්කුවක් ඇතිවන්නේ ඇයි? හේතු කිහිපයක් නිසා උළුක්කුව ඇතිවිය හැක. වැටීම, ඇඹරීම, හෝ යම් සන්ධියකට පහරක් එල්ලවීම මගින් සන්ධියේ ස්වභාවික…

ආහාර ගන්නා රටාව මගින්, ඔබ සෞඛ්‍ය සම්පන්නව සිටිනවාද, නැතහොත් අනාගතයේදී දියවැඩියාව, අධික රුධිර පීඩනය, හෘද රෝග, අංශභාගය, කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම වැඩිවීම වැනි බෝනොවන රෝග වැළඳීමට ඇති අවදානම වැඩිවෙනවාද යන්න තීරණය වේ. එමනිසා, ඔබේ බත්පත, ඔබේ අනාගතය පෙන්වන කැඩපතක් වැනිය. එබැවින්, ඔබේ ආහාර වේල සෞඛ්‍ය සම්පන්නව සකසා ගැනීම, යුගයේ අවශ්‍යතාවයක්ව පවතී. මක්නිසාද, සමාජයට වඩාත්ම අවශ්‍ය වන්නේ නිරෝගී පුරවැසියන්ය.   ඔබේ ආහාර වේල සෞඛ්‍ය සම්පන්නව සකසාගත යුත්තේ කෙසේද? ඔබගේ ආහාර වේල, ප්‍රධාන ආහාර කාණ්ඩ හයකින් සමන්විත යුතුය. ඒවා, පහත අයුරින් සඳහන් කල හැක. පළමු කාණ්ඩය බත්, කඩල , කව්පි, මුං ඇට, කුරක්කන්, මෙනේරි, බඩ ඉරිඟු ඇතුළු ධාන්‍ය වර්ග, පාන්, පාන් පිටි සහ සහල්…